Miasta ziemi kłodzkiej

Kamieniec Ząbkowicki - co warto zobaczyć?

Kamieniec Ząbkowicki - co warto zobaczyć?

To urokliwie położone miasto w województwie dolnośląskim. Usytuowanie Kamieńca Ząbkowickiego w pobliżu gór, koryta Nysy Kłodzkiej, licznych zbiorników wodnych oraz jego ciekawe zabytki sprawiają, że jest on bardzo atrakcyjny turystycznie.

Najbardziej znanym obiektem i jednocześnie największa atrakcją turystyczną miasteczka jest Pałac Marianny Orańskiej. Jeszcze do niedawna Kamieniec Ząbkowicki był wsią. Jej nazwa wsi miała nawiązywać do kamienistego podłoża, na którym we wczesnym średniowieczu wzniesiono pierwszą warownię. Miasto ma bardzo dogodne położenie, które daje mu wiele możliwości związanych z turystyką. Jest położone w pobliżu Gór Złotych, Gór Bardzkich i malowniczej Kotliny Kłodzkiej, mecce dolnośląskiej turystyki. Topola i Kozielno to popularne w tych rejonach zbiorniki wodne, które ściągają turystów i miejscowych w upalne dni. Nie ma co kryć, że do Kamieńca Ząbkowickiego najbardziej przyciąga turystów wspaniały, górujący nad miastem Pałac Marianny Orańskiej. Już dla zwiedzenia tego cudownego obiektu, warto wybrać się tutaj. Ale nie tylko dlatego. Przekonajcie się zatem sami.

Perła architektury na wzgórzu

Aby zwiedzić pałac w Kamieńcu Ząbkowickim, trzeba wspiąć się wysoko, bardzo wysoko. Ale warto, bo to największa atrakcja turystyczna tego miasta. Pałac naprawdę robi wrażenie na każdym, kto go zobaczy. Powstał z inicjatywy Marianny Orańskiej, która chciała, aby pałac stanowił także rodzaj twierdzy i bezpiecznego miejsca. Pałac okala wspaniały i rozległy park. Atmosfera tego miejsca jest dość tajemnicza, prawdziwa gratka dla miłośników zabytków i historycznych klimatów. To prawdziwa perła architektury. Przez wiele lat była to reprezentacyjna rezydencja należąca do najznamienitszych królewsko-książęcych rodów Europy, dynastii Oranje-Nassau oraz Hohenzollernów. Wyróżniała się pod względem architektonicznym, zarówno na tle dotychczasowego dorobku Schinkla (projektanta), jak i współczesnej mu europejskiej architektury.

Nowatorskie w przypadku Kamieńca jest nawiązywanie do form rodzimej gotyckiej pomorskiej architektury i przeniesienie tych form na Śląsk. W pięknym parku pałacowym znajdującym się po  wschodniej stronie pałacu wytyczono trzy rodzaje tras turystycznych, każda o innej długości i różnym stopniu trudności. Prowadzą także do Mauzoleum Hohenzollernów. Pałac można zwiedzać z przewodnikiem, co godzinę od 10.00 do 17.00. W okresie od 1 maja do 30 września ostatnie wejście do pałacu jest o godz. 18.00. W pozostałych miesiącach, tj. styczeń, luty, marzec, kwiecień, październik, listopad i grudzień - ostatnie wejście o godz. 17.00. Bilet normalny kosztuje 27 zł, ulgowy - 17 zł (dla niepełnosprawnych, młodzieży uczącej się, emerytów, rencistów), Bilet specjalny - 10 zł (dla mieszkańców gminy Kamieniec Ząbkowicki). Osobno trzeba kupić bilet do mauzoleum, kosztuje 10 zł. Bilet „nocne zwiedzanie” - 40 zł (to może być niezła przygoda).

Ciekawa historia budowy pałacu

Zaczęło się od wizyty w 1838 roku. Tego roku Marianna Orańska, królewna niderlandzka, córka króla Niderlandów Wilhelma I Orańskiego i jego pierwszej żony Fryderyki Luizy Pruskiej po raz pierwszy odwiedziła Kamieniec Ząbkowicki, który odziedziczyła w spadku po matce. Po podjęciu decyzji wybudowania na jego terenie letniej rezydencji, jeszcze tego samego roku architekt Karl Friedrich Schinkel przygotował pierwszy projekt pałacu. Budowniczy angażuje także do pomocy młodego, zdolnego Ferdynanda Martiusa. Rok później rozpoczęły się prace, wstrzymane w 1848 roku z powodu rozwodu Marianny z Albrechtem. W związku z tym, że rozwód został przeprowadzony w atmosferze skandalu, jakim był romans Marianny z masztalerzem Johannem von Rossumem, zabroniono jej przebywać na terenie Prus przez czas dłuższy niż 24 godziny, z obowiązkowym meldunkiem na posterunku policji przy każdym wjeździe i wyjeździe. Nałożono na nią również karę infamii. Marianna nie daje za wygraną, w 1853 roku zarządza wznowienie prac. Przekazuje pałac swojemu synowi Fryderykowi Wilhelmowi Albrechtowi. Sama zakupuje posiadłość w Bilej Vodzie, oddalonej od Kamieńca o 12 kilometrów, aby mogła jak najczęściej odwiedzać pałac i nadzorować budowę. W 1872 roku zostaje odsłonięta figura bogini zwycięstwa Nike na wzgórzu za grotą. Fakt ten oznacza oficjalne zakończenie budowy pałacu po prawie 33 latach. W 1833 roku Marianna Orańska umiera. Zostaje zapamiętana jako jedna z najbardziej niekonwencjonalnych dam XIX wieku, która przerosła swoją epokę. Po wojnie potomkowie Marianny uciekają przed Armią Czerwoną. Po latach dewastcji, pałac odzyskuje świetność w 2013 roku i zostaje udostępniony turystom. Z pewnością warto wybrać się do Kamieńca Ząbkowickiego, aby poczuć ten niecodzienny klimat.

Spacer po parku

Zespół parkowy otaczający pałac Mariany Orańskiej powstał z myślą o komfortowych warunkach wypoczynku właścicieli majątku. Wiele z elementów architektury parku, służących jako udogodnienia dla zwiedzających, uległo całkowitemu lub znacznemu zniszczeniu w okresie po II wojnie światowej. Po gruntownej renowacji, park stał się atrakcją turystyczną Kamieńca Ząbowickiego i miejscem wypoczynku. Dostęp do pałacu i parku, zapewnia gęsta sieć alei, przeznaczonych pierwotnie do ruchu pieszego i konnego. Parkowe drogi zbudowane z lokalnego kamienia, umożliwiają zwiedzanie parku, pieszo lub na rowerze, osobom o różnym stopniu sprawności fizycznej oraz rodzicom z małymi dziećmi. Poza zabytkami architektury, park posiada niezaprzeczalne walory przyrodnicze i krajobrazowe, umożliwiające kontakt zwiedzających z wieloma rzadkimi gatunkami i siedliskami. Są wśród nich zwierzęta i ekosystemy, uznawane za zagrożone i ginące w skali Polski i Europy. Żyje tu kilkadziesiat gatunków ptaków, można spotkac wydry i nietoperze.

Interesująca jest również rośliność. Tu czeka turystów kontakt z przyrodą. Można ją obserwowac z bliska. W parku zamontowane zostały skrzynki lęgowe i karmniki, przy których można obserwować wiele chronionych gatunków, zarówno ptaków jak i ssaków. Materiały informacyjne i edukacyjne, dostępne w formie papierowej i elektronicznej, pozwalają poznać lepiej przyrodę, podczas zwiedzania i wypoczynku na terenie parku.Teren parku jest unikatowym miejscem nagromadzenia starych drzew, spośród których, ponad sto, zostało objętych ochroną pomnikową. Odnalezienie tych drzew w terenie, ułatwiają specjalnie przygotowane mapy oraz oznaczenie samych drzew tabliczkami. Polecamy to miejsce. Nadaje się doskonale zarówno do czynnego jak i spokojniejszego wypoczynku z walorami edukacyjnymi.  

Zbudowany przez cystersów

W Kamieńcu Ząbkowickim znajdują się także inne, godne zwiedzenia zabytki. Jednym z nich jest kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, wznoszony w latach 1290 - 1350 przez cystersów z kamiennych bloków. To, jak przystało na gotyk, strzelista budowla, trzynawowa o sklepieniach krzyżowo-żebrowych, zbudowana z kamienia na planie krzyża, nakryta dachami dwuspadowymi. Kościół przebudowano w stylu barokowym końcem XVII i początkiem XVIII wieku. Odbudowany po pożarze który wydarzył się w 1817 roku. Wzrok przyciąga okazały ołtarz główny wykonany z niepolichromowanego drewna. Jest to jeden z najwyższych drewnianych ołtarzy w Polsce. Jego wysokość to ponad 22 metry. Na ołtarz składają się dwa obrazy - jeden przedstawiający Trójcę Świętą a drugi Wniebowzięcie NMP. Dekorację ołtarza tworzy 12 figur apostołów, muzykujące anioły oraz postać św. Bernarda. Warto przyjrzeć się bliżej także polichromowanej ambonie z 1708 roku.

Zespół klasztorny

To kolejna atrakcja Kamieńca Ząbkowickiego. Został on założony w XIII. W następnych dwóch wiekach wielokrotnie niszczony i odbudowywany. W latach 1675 -1722 rozbudowany, nabrał barokowego charakteru. Dawne opactwo cystersów w Kamieńcu Ząbkowickim znajduje się przy kościele Wniebowziącia NMP, tak więc odwiedzając świątynię, turysci mają okazję zobaczyć wpsniałe budynki klasztorne. Przy klasztorze podziwiać można lapidarium sztuki sakralnej. Miesci się tam także Izba Pamięci - niewielkie muzeum prezentujące eksponaty ilustrujące historię Kamieńca Ząbkowickiego i jego okolic, a ponadto szaty liturgiczne (ornaty, stuły, manipularze, welony kielichowe), świeczniki, kielichy, dzwonki, chorągwie kościelne, fragmenty ołtarzy z wizerunkami ewnagelistów, dokumenty dotyczące zakonu augustianów i cystersów oraz wiele innych artefaktów godnych obejrzenia.

W pobliżu pałacu opackiego warto zwrocić uwagę na zabytkowy wodotrysk, oraz budynek bramny wybudowanyw latach 1681-1702. Dawniej miesciły się w nim piekarnia, mieszkania urzędników, browar oraz słodownia. Budynek posiada szeroką bramę która prowadzi na dziedziniec klasztorny. Pięknie to wygląda. Warto zwrócić uwage na były spichlerz. Koniecznie, ale to koniecznie musicie przejść mostem na Młynówce, którym dawniej można było wjechać przez budynek bramny na dziedziniec klasztoru. Zdobią go figury św. Floriana i oczywiście św. Jana Nepomucena z początku XVIII wieku nadając mu bardziej okazałą formę. Miejsce klimatyczne, polecamy je odwiedzić, nie będziecie zawiedzeni!

Wiadukt jakich mało

To kolejny interesujący obiekt architektoniczny tej okolicy. Tuż nad drogą prowadzącą do Ząbkowic Śląskich znajduje się arkadowy wiadukt. Jest to tuż po Pałacu Marianny Oriańskiej drugi znak rozpoznawczy i wizytówka Kamieńca Ząbkowickiego. Jak widzicie, miasteczko ma swój niepowtarzalny wdzięk i urok. Warto je odwiedzić oraz poznać ciekawą lokalną historię ukrytą w niepowtarzalnych zabytkowych obiektach.

Powiązane artykuły