Gdy będziecie na Dolnym Śląsku, w okolicy Wrocławia, zajrzyjcie do Oleśnicy. To zabytkowe miasto, a jego historia sięga XIII wieku, kiedy to Oleśnica otrzymała prawa miejskie. Szczególnie intensywny rozwój miasta nastąpił w XIX wieku, kiedy powstały kolejne dzielnice ośrodka. Świadectwem wielowiekowych dziejów Oleśnicy są jej zabytki.

SPIS TREŚCI:

Zamek Książęcy w Oleśnicy

Na pewno warto go zobaczyć, bo robi wrażenie. Znajduje się przy ul. Zamkowej 4. Jest to najbardziej okazały zabytek tego dolnośląskiego miasta, atrakcja turystyczna Dolnego Śląska, jeden z cenniejszych okazów. Zbudowany w XIV wieku zachwyca swoją wielkością i rozmachem. Zbudowany w XIV wieku i usytuowany w południowo-zachodniej części fortyfikacji miejskich. Do 1492 roku księstwo oleśnickie należało do Piastów Śląskich, a po śmierci Konrada IX Białego, zamek przeszedł w 1495 roku we władanie księcia ziębickiego, Henryka I, potem księcia Jana, synów króla czeskiego Jerzego z Podiebradów. Od roku 1647 zamkiem zarządzały książęce rodziny z rodu von Wirttenberg-Weiltigen (Oels), potem von Braunschweig. W 1884 roku Zamek stał się tronowym lennem monarchii pruskiej i rezydencją każdorazowego następcy tronu pruskiego, a od 1926 roku, po wielu pertraktacjach - prywatną własnością rodziny von Hohenzollern. Obecnie odwiedzający mogą zobaczyć dziedziniec zamkowy, a także obejrzeć malownicze krużganki i liczne wmurowane w ściany płaskorzeźby. Najstarszą zachowaną częścią warowni jest wieża, która w późniejszych latach została trochę przebudowana. Zamek znajduje się na Europejskim Szlaku Zamków i Pałaców. Zamek od początku istnienia silnie wiąże się z Oleśnicą leżącą na starym szlaku bursztynowym. Jest udostępniony do zwiedzania, oferuje też pokoje gościnne. Koło zamku stoi najważniejsza świątynia w mieście - kościół Św. Jana Apostoła i Ewangielisty, podniesiony do godności Bazyliki Mniejszej.

Nazywana Kościołem Zamkowym

Bazylika św. Jana Apostoła położona jest obok Zamku Książąt Oleśnickich, a nawet połączona z nim galerią zbudowaną w 1616 roku. Świątynia nazywana jest również Kościołem Zamkowym. Przypuszcza się, że pierwszy kościół istniał w tym miejscu już w XII wieku, natomiast w XIV wieku istniejący obiekt przebudowano, uzyskał wtedy styl gotycki. W późniejszych stuleciach jeszcze kilkukrotnie go rozbudowywano. Bazylikę można zwiedzić indywidualnie lub z przewodnikiem. Na trasie zwiedzania z przewodnikiem można zobaczyć lożę książęcą, mauzoleum Wirtembergów i bibliotekę.

Oleśnicki Rynek

Kompozycja architektoniczna Rynku w Oleśnicy pochodzi z 1255 roku, kiedy miasto uzyskało prawa miejskie. W centralnej części znajduje się kilka budynków, a wśród nich XV- wieczny ratusz. Budynek w późniejszych latach wielokrotnie ulegał zniszczeniom, przez co kolejne odbudowy zmieniały trochę jego wygląd. Obecny klasycystyczny styl zawdzięcza przebudowie w 1826 roku. Rynek oleśnicki to prostokątny plac z ulokowanym w centrum budynkiem ratusza i szeregiem częściowo odrestaurowanych kamienic, z okresu od XV do XIX wieku. We wnętrzu ratusza można zobaczyć kamienne płyty herbowe z XVI i XVII wieku, pochodzące z dawnych bram miejskich. Wokół rynku ulokowały się klasycystyczne kamienice.

Brama i mury obronne

Ponieważ Oleśnica to miasto, które swoje prawa uzyskało w XIII wieku, można dostrzec tu wiele fragmentów historycznej zabudowy. Jednym z takich obiektów jest Brama Wrocławska. To ważny zabytek i atrakcja turystyczna miasta. Do bramy przylegają zachowane fragmenty średniowiecznych murów obronnych. Brama Wrocławska to jedyna zachowana brama z czterech, które były w mieście. Odrestaurowana w 2001 roku wieża Bramy Wrocławskiej pełni dzisiaj rolę galerii sztuki. Bram nie ma, ale zachował się duży fragment murów miejskich. Pierwotne mury miejskie miały od 1500 do 1600 metrów i powstały w XIV wieku. W XVI wieku w okolicy Bramy Wrocławskiej rozpoczęto budowę drugiego pierścienia murów. W skład murów wchodzą: mur kurtynowy, mur - parkan, fosa (40 m szerokości, 4 m głębokości), wieża artyleryjska oraz Dom Strzelecki wybudowany w XIX wieku. Przetrwało około 90% obwarowań (około 1250 metrów), niemniej mury są znacznie obniżone w porównaniu do oryginalnych. Nie zmienia to jednak faktu, że warto przespacerować się wzdłuż nich i wyobrazić sobie, że jesteśmy w średniowiecznym mieście.

Cerkiew prawosławna pw. Zaśnięcia Najświętszej Bogarodzicy

Kościół pw. NMP i św. Jerzego jest jednym z ciekawszych zabytków budownictwa kościelnego w Polsce. W początkach swego istnienia, aż do 1505 roku, były to dwa oddzielne gotyckie kościoły klasztorne, stojące jeden obok drugiego. Potem połączono je w jeden obiekt, uzytkowany przez katolików i protestantów. W latach 1966 -1970 na zlecenie Urzędu Miasta wykonano nowe dachy, odrestaurowano mury i dokonano remontu wieży. Tym samym zabezpieczono zabytek i zlikwidowano jedną z wielu powojennych ruin miasta. Kościoły ponownie przedzielono ścianą. Były kościół NMP służy od 1968 roku wyznawcom prawosławia. Obecnie jest cerkwią prawosławną pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Bogurodzicy.

Kościół Zielonoświątkowy

Historia tej świątyni jest bardzo ciekawa i … dośc nietypowa. Kościół, obecnie mieszczący się przy ul. Łużyckiej 22 przypomina wyglądem synagogę. I to nie jest tylko złudzenie, bowiem najpierw był on synagogą wybudowaną przez Żydów prawdopodobnie w XIV wieku i po raz pierwszy wzmiankowaną w 1417 roku. Podobno wzorowana była na synagodze z Pragi, na co wskazuje duże podobieństwo obu budowli. Bożnica była remontowana w XVI wieku. Po przepędzeniu Żydów z miasta w tym samym wieku, pełniła funkcję arsenału miejskiego, a nstępnie magazynu. Po około160 latach budynek przebudowano na zbór ewangelicki pod wezwaniem Zbawiciela. Zapewne wówczas na murach przedsionka nadbudowano wieżę. Nastepnie świątynię strawił pożar, odbudowano ją w stylu barokowym - wykonano wówczas nowy hełm wieży i barokowe portale. Przekształcono otwory okienne, przebudowano wnętrze, dodano nowe wyposażenie (ołtarz, loża książęca, chór muzyczny, empory) oraz zdobienia. Zapewne wówczas powstała przybudówka, mająca pomieścić nowe wyposażenie oraz schody, do nich prowadzących. Od tego czasu kościół był wykorzystywany głównie na lekcje religii oraz nabożeństwa świąteczne. W XIX wieku był wykorzystywany do celów wojskowych, by w XX wieku znów przywrócić kościołowi cele religijne. To cenny średniowiczny zabytek. Po remoncie został przekazany ewangelickiej parafii w Oleśnicy. Obecnie jest siedzibą Kościoła Zielonoświątkowego.

W okolicy – arboretum

Arboretum Leśne w Stradomi Dolnej koło Oleśnicy to całkiem spore arboretum, które pięknieje z roku na rok. Można tu zobaczyć park różaneczników, ogród skalny oraz liczne stawy z mostkami i kładkami. Arboretum Leśne w Stradomi Dolnej najpiękniejsze jest chyba w maju, kiedy kwitną różaneczniki, tulipany i wiele innych gatunków kwiatów. Warto spędzić dzień wsród kwiatów, drzew, krzewów i kojącej zieleni.