Kto choć raz miał okazję przemierzyć podziemną trasę turystyczną ten wie, jak niesamowitą i pełną wrażeń przygodą jest ten rodzaj turystyki. W Polsce tego typu tras jest naprawdę sporo – szczególnie na południu naszego kraju. Postaramy się jednak przybliżyć Wam subiektywny ranking najciekawszych tego typu obiektów.

Kopalnia Złota w Złotym Stoku

Kopalnia Złota wraz z jedynym w Polsce podziemnym wodospadem oraz Średniowiecznym Parkiem Techniki stanowi atrakcję unikatową w skali europejskiej. „Kopalnia Złota" to specjalnie przygotowana trasa turystyczna z ekspozycją muzealną obejmująca dwie sztolnie. W pierwszej z nich - „Gertrudzie" (500 m) - turyści mogą podziwiać unikatową kolekcję map geologicznych, dawne górnicze instrumenty geodezyjne, tygle i piec do wytopu złota, bogatą kolekcję skał, rud i minerałów z całego świata. Można zobaczyć też zbiór pamiątek związanych z 10-wiekową tradycją i historią wydobycia złota oraz zapierający dech w piersiach skarbiec z 1066 sztabami złota. Druga ze sztolni - „Czarna" (700 m) - znajduje się w górnej części Złotego Jaru. Ta sztolnia wiedzie zwiedzających XVI-wiecznymi, ręcznie kutymi wyrobiskami, poprzez komory, po wybranych gniazdach rudy złotonośnej. Podczas zwiedzania turyści mogą się zapoznać z technikami górniczymi stosowanymi na przestrzeni wieków, podziwiać jedyny w Polsce podziemny wodospad, odbyć przejażdżkę podziemnym tramwajem, własnoręcznie wybić pamiątkową monetę, wziąć udział w płukaniu złota, obejrzeć pokaz odlewania złotych sztabek, wykonać złoty papier czerpany bądź też obejrzeć wystawę minerałów.

Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu

Zaledwie kilkadziesiąt metrów pod powierzchnią miasta kryją się podziemne wyrobiska, w których na każdym kroku można poczuć fascynującą historię miejsca i zobaczyć ślady wielkiej rewolucji przemysłowej. Swoją niezwykłą wyprawę rozpoczniesz w zabytkowej Łaźni Łańcuszkowej, w której znajdują się fragmenty oryginalnego jej wyposażenia. Tam znajduje się punkt recepcji turystów, z którego pod opieką przewodnika udasz się w głąb ziemi.

Trasa obejmuje wyrobiska zarówno sztolni, jak i kopalni, w przekrojowy sposób obrazując, jak rozwijała się technika górnicza od końca XVIII wieku do czasów współczesnych. Dowiesz się, jak wyglądało drążenie sztolni w twardych skałach. Dotkniesz czarnego złota w unikatowym na skalę Europy chodniku wykutym w całości w pokładzie węgla. Zobaczysz rekonstrukcję podziemnego portu przeładunkowego z ruchomym, drewnianym żurawiem. Przyjrzysz się działaniu autentycznych, pracujących urządzeń, kombajnów, przenośników, ładowarek i wielu innym, w największym w Polsce podziemnym parku maszyn górniczych.

Kopalnia Soli „Wieliczka”

Kopalnia Soli w Wieliczce to niezwykłe miejsce, w którym historia i tradycja przeplata się z nowoczesnością. Bogate dzieje zabytku i kilkusetletni dorobek górników, zostały uznane za szczególne dobro, które należy cenić i chronić. W 1978 r. kopalnia została wpisana na Pierwszą Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Siły natury i pokolenia ludzi pracujących pod ziemią zostawiły swoje niezatarte ślady, tworząc magiczny i tajemniczy świat, który podziwiają turyści z najdalszych zakątków globu.

Głęboko pod ziemią ukryty jest skarb, którego przez siedem stuleci poszukiwało wielu śmiałków. Skarbem tym jest sól, nazywana często białym złotem. Poszukiwaczami byli nieustraszeni Wieliccy Górnicy.

W trakcie spaceru po Trasie Turystycznej, zwiedzający poznają dzieje Kopalni od czasów legendarnych do chwil nam współczesnych, odkrywając przy tym solny labirynt podziemnych korytarzy, który pełen jest niezapomnianych opowieści.

Na Trasie Turystycznej goście podziwiać będą niespotykane na powierzchni krajobrazy, np. solankowe jeziora oraz przepiękne podziemne komory, w tym niepowtarzalną Kaplicę św. Kingi.

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie jest najdłuższą jaskinią w Sudetach. Znajduje się w Masywie Śnieżnika, w dolinie potoku Kleśnica, na obszarze rezerwatu przyrody „Jaskinia Niedźwiedzia”. Ze względu na bardzo bogatą i dobrze zachowaną szatę naciekową uchodzi za najpiękniejszą jaskinię w naszym kraju.

Jaskinia jest rozwinięta horyzontalnie na trzech poziomach. Znana długość sal i korytarzy wynosi ponad 3 km, natomiast głębokość to ok. 60 m. Poziom górny zachowany jest szczątkowo. Poziomem środkowym biegnie udostępniona dla turystów niezwykle atrakcyjna trasa turystyczna z niepowtarzalną i dobrze zachowaną szatą naciekową jaskini oraz dużą ilością kości zwierząt epoki lodowcowej. Partie dolne są niedostępne dla turystów.

Powstanie Jaskini Niedźwiedziej wiąże się ściśle z występowaniem skał węglanowych. Marmury wchodzące w skład budowy geologicznej Masywu Śnieżnika są wieku prekambryjskiego (ok. 600 mln lat). Występują w postaci izolowanych ławic lub soczew pływających w masie niekrasowych skał krystalicznych budujących tę część Sudetów. Takie występowanie skał wapiennych nazywamy krasem sudeckim lub wyspowym. Skały te powstały w wyniku osadzania się szczątków ówczesnych organizmów zamieszkujących morza występujące na tych terenach. Warstwy te w kolejnych okresach były przykrywane innymi osadami i poddawane działaniu olbrzymich ciśnień i temperatur panujących we wnętrzu skorupy ziemskiej. W ten sposób wapienie przekształciły się w wapienie krystaliczne, czyli marmury. U stóp Jaskini Niedźwiedziej szumi potok Kleśnica. To właśnie wodom tego potoku zawdzięczamy w dużej mierze wyrzeźbienie Jaskini Niedźwiedziej. Wszystko zaczęło się ok. 28 mln lat temu, kiedy wody powierzchniowe zainicjowały tworzenie podziemnego systemu jaskiniowego, łącząc swoje siły przez system spękań i szczelin istniejących w skale. W ten sposób przez miliony lat tworzyły się korytarze, sale, kominy. Woda nie tylko niszczy górotwór, ale i potrafi pięknie tworzyć, czego efektem jest szata naciekowa jaskini z wielką różnorodnością form i barw. Podczas zlodowaceń powstawały w jaskini namuliska bogate w szczątki żyjących wtedy zwierząt. Największe ilości szczątków należą do niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus Spelaelus), stąd też jaskinia wzięła swoją nazwę. Znaleziono w niej również kości lwa jaskiniowego, hieny jaskiniowej, wilka, żubra, kuny, nietoperzy (kilka gatunków), bobra, sarny, dzika, lisa i wielu gryzoni. Pochodzenie tych szczątków bywa różne. Są to kości zwierząt zamieszkujących jaskinię, ofiary drapieżników, czy w końcu kości naniesione tu przez wodę.

Kopalnia Podgórze w Kowarach

Kopalnia Podgórze w Kowarach to druga co do wielkości kopalnia uranu w Polsce. Usytuowana w niej trasa turystyczna przebiega przez sztolnię 19a, która powstała w latach 50-tych XX wieku. To jeden z najciekawszych i najładniejszych obiektów na terenie Kowar.

Eksploatacja złóż trwała tu aż do 1958 roku, natomiast w latach 1974-1989 mieściło się w niej jedyne w Polsce i czwarte na świecie Inhalatorium Radonowe, w którym kuracjusze uzdrowiska w Cieplicach mogli korzystać z podziemnych inhalacji gazem szlachetnym radonem. Podziemna trasa turystyczna w pierwszym etapie uruchomienia liczy około 1600 metrów. Zwiedzając podziemia, poznają Państwo pasjonującą historię górnictwa trwającą od XII w. po tajną działalność Zakładów Przemysłowych R-1. Nasi przewodnicy przybliżą Państwu specyfikę pracy górników, techniki eksploatacji podziemnych złóż uranu oraz odpowiedzą na pytanie gdzie zbroił się ZSRR w trakcie zimnej wojny. Nasze podziemia to miejsce, w którym historia, nauka oraz ciekawostki z dawnych lat pozwolą Państwu przeniknąć do skrzętnie skrywanej historii PRL-u. W Kopalni Podgórze odkrywanie tajemnic trwa do dziś. Najwięksi śmiałkowie w dalszym ciągu eksplorują zalaną część kopalni, jest to jednocześnie najgłębsze nurkowisko w Polsce. Dotychczas udało się zanurkować do głębokości 157 metrów w szybie górniczym, który ma 244 metry. Sięgamy do tradycji, faktów z przeszłości i opowieści naszych dziadków.

Przeczytaj także:

Booking.com - jak oszczędzić i zarezerwować nocleg? Poradnik dla turysty 2022