W sercu Gór Sowich, w niewielkiej miejscowości Walim, znajduje się jedno z najbardziej intrygujących miejsc Dolnego Śląska – Sztolnie Walimskie, będące częścią owianego legendami projektu „Riese”. To nie tylko atrakcja turystyczna, ale także fascynujący pomnik historii II wojny światowej, który każdego roku przyciąga tysiące zwiedzających – miłośników tajemnic, pasjonatów historii i rodziny z dziećmi.
Wizyta w tych podziemiach to niezwykła podróż w czasie, w której fakty historyczne splatają się z niedopowiedzeniami, teoriami spiskowymi i atmosferą prawdziwej eksploracji. Kompleks podziemnych korytarzy, wydrążony w litej skale przez więźniów i robotników przymusowych w latach 1943–1945, miał pełnić nieznaną do dziś funkcję w ramach nazistowskiego projektu o kryptonimie „Riese” („Olbrzym”). Czy miała to być tajna kwatera Hitlera, centrum badań nad nową bronią, a może podziemna fabryka? Tego nikt nie wie na pewno – i właśnie ta niepewność sprawia, że miejsce to elektryzuje od lat.
Dziś Sztolnie Walimskie zostały przystosowane do zwiedzania w sposób nowoczesny i bezpieczny, oferując nie tylko standardowe trasy z przewodnikiem, ale też multimedialne efekty, inscenizacje historyczne oraz wydarzenia specjalne. To miejsce, które uczy, porusza i pozostawia niezapomniane wrażenie – niezależnie od wieku odwiedzających.
SPIS TREŚCI:
Historia Sztolni Walimskich
Sztolnie Walimskie to fragment jednego z najbardziej zagadkowych przedsięwzięć III Rzeszy – projektu „Riese”, którego budowę rozpoczęto w 1943 roku w Górach Sowich. W języku niemieckim „Riese” oznacza „Olbrzym” – i rzeczywiście skala tego projektu budziła podziw oraz grozę. Niemcy planowali stworzyć gigantyczny, podziemny kompleks o nieznanym przeznaczeniu. Do dziś nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czym miały być te obiekty: główną kwaterą Hitlera, podziemnymi fabrykami zbrojeniowymi, centrum badań nad bronią V-2 czy tajną siedzibą SS.
Budowa prowadzona była w warunkach absolutnej tajemnicy, z wykorzystaniem pracy więźniów obozu koncentracyjnego Gross-Rosen oraz robotników przymusowych. Pracowali w nieludzkich warunkach, często bez odpowiedniego sprzętu, w trudnym górskim terenie. Efektem ich pracy były dziesiątki kilometrów tuneli, sztolni i komór, z których część do dziś nie została dokładnie zbadana.
Choć wojna zakończyła się w 1945 roku, ślady „Riese” wciąż budzą pytania. Wiele części kompleksu pozostało niewykończonych, a dokumentacja została zniszczona lub zaginęła. To właśnie ta aura tajemnicy – nieukończona budowa, brak pewnych źródeł i liczne hipotezy – sprawia, że Sztolnie Walimskie są tak fascynujące. To miejsce, w którym historia i legenda żyją obok siebie, a każda wizyta może odkryć kolejną część tej niezwykłej układanki.
Zwiedzanie Sztolni – co zobaczysz pod ziemią
Sztolnie Walimskie to nie tylko fascynujący zabytek historii, ale również dobrze przygotowana atrakcja turystyczna, dostępna przez cały rok. Zwiedzanie odbywa się wyłącznie z przewodnikiem i trwa ok. 60 minut. Trasa prowadzi przez fragment kompleksu „Rzeczka”, który jest jednym z elementów tajemniczego projektu „Riese” z czasów II wojny światowej. Podziemna droga liczy około 500 metrów długości, a temperatura wewnątrz obiektu utrzymuje się na poziomie 5–7°C, dlatego warto zabrać ze sobą ciepłą odzież.
Praktyczne informacje dla turystów
Obiekt czynny jest codziennie, z różnymi godzinami otwarcia zależnie od pory roku. Od maja do września ostatnie wejście odbywa się o 17:00 w dni robocze i o 18:00 w weekendy. W sezonie zimowym – od października do kwietnia – ostatnie wejścia są o 16:00 i 17:00. Warto pamiętać o możliwym oczekiwaniu (do 40 minut), zwłaszcza w weekendy i święta.
Ceny biletów to 40 zł (normalny) i 30 zł (ulgowy). Dzieci do lat 4 wchodzą bezpłatnie. Honorowana jest Karta Dużej Rodziny (zniżka 2 zł), a dostępne są również audioprzewodniki w czterech językach (14 zł). Zwierzęta nie są wpuszczane (z wyjątkiem psów przewodników).
Sztolnie znajdują się w Rzeczce przy ul. 3 Maja 26, z dogodnym dojazdem drogą wojewódzką nr 383 i bezpłatnym parkingiem. To również punkt na Szlaku Martyrologii oraz licznych trasach pieszych w Górach Sowich. Miejsce to idealnie łączy historię, edukację i kontakt z naturą – obowiązkowy punkt na mapie każdego turysty odwiedzającego Dolny Śląsk.
Dlaczego warto odwiedzić Sztolnie Walimskie?
Sztolnie Walimskie to jedno z najbardziej fascynujących miejsc Dolnego Śląska, łączące historię, tajemnicę i wyjątkową atmosferę. To nie tylko podziemna trasa turystyczna – to podróż w czasie, która pozwala z bliska zobaczyć fragmenty nazistowskiego projektu „Riese” i poczuć klimat jednej z największych zagadek II wojny światowej. Zwiedzanie z przewodnikiem dostarcza wiedzy, emocji i refleksji, a multimedialne efekty sprawiają, że historia staje się żywa i angażująca.
Obiekt jest dobrze przygotowany dla turystów – dostępny przez cały rok, z jasnym harmonogramem i udogodnieniami, również dla rodzin. Położony w malowniczych Górach Sowich, stanowi doskonały punkt wypadowy do dalszych wędrówek. To miejsce, które łączy edukację z przygodą, a jego niezwykły klimat sprawia, że chce się tu wracać. Jeśli chcesz przeżyć coś więcej niż zwykłe zwiedzanie – Sztolnie Walimskie są obowiązkowym punktem na Twojej mapie.
Lokalizacja:
plac Pokoju 6, 58-100 Świdnica
Więcej informacji: Kościół Pokoju w Świdnicy
Zwiedzanie kompleksu odbywa się tylko z przewodnikiem. Z uwagi na niską temperaturę (5-7°C) i dużą wilgotność wewnątrz obiektu, zaleca się zabranie ciepłej odzieży. Dla osób obcojęzycznych istnieje możliwość zwiedzania podziemi z audio-przewodnikiem. Do wyboru język: angielski, niemiecki i francuski.
